Hộ chiếu(passport) là một loại giấy tờ khá quan trọng được cấp bởi nhà nước cho bạn. Đây được xem như là giấy thông hành mỗi khi bạn xuất cảnh ra khỏi phạm vi lãnh thổ quốc gia (Việt Nam) và khi bạn nhập cảnh (Trở lại từ nước ngoài). Tuỳ theo mỗi quốc gia mà Hộ Chiếu có nhiều hay ít kí tự khác nhau.
Hộ Chiếu Việt Nam thường bắt đầu bằng kí tự B kèm theo 7 số ngẫu nhiên.
Đối với hộ chiếu phổ thông, số hộ chiếu được ghi ở trang 1 dưới chữ HỘ CHIẾU / PASSPORT, là một dãy chữ số, bắt đầu bằng một chữ cái in hoa và kế tiếp là 7 chữ số tự nhiên. Bạn cũng có thể tìm thấy số hộ chiếu ở phía trên, góc phải của trang 2 (trang có ảnh của người được cấp hộ chiếu).
Hộ chiếu ở Việt Nam được chia làm 4 loại với mục đích và quyền lợi khác nhau. Dưới đây là thông tin về các loại hộ chiếu ở Việt Nam và hướng dẫn làm thủ tục hộ chiếu để bạn tham khảo:
Đây là loại hộ chiếu mà đại đa số chúng ta đều sẽ được cấp nếu muốn đi nước ngoài. Với điều kiện bạn phải là công dân Việt Nam (Có chứng minh nhân dân hoặc hộ khẩu). Loại hộ chiếu này có giá trị sử dụng là 10 năm. Hộ chiếu phổ thông có màu xanh lá.
Khi bạn sở hữu hộ chiếu phổ thông thì bạn có quyền đi đến những nước mà họ cho phép bạn nhập cảnh. Nếu nước đó không có chính sách miễn visa thì bạn cần làm thủ tục hoặc đóng lệ phí để xin visa khi nhập cảnh vào nước đó.
Đây là loại hộ chiếu dành cho các quan chức lãnh đạo. Loại này có thể đi đến bất kì nước nào và có giá trị sử dụng trong vòng 5 năm ( thường là một nhiệm kỳ ). Hộ chiếu công vụ có màu xanh ngọc bích. Người sở hữu hộ chiếu công vụ có quyền ưu tiên đi cổng đặc biệt khi nhập cảnh và hưởng quyền lợi ưu tiên miễn visa theo quy định của nước bạn.
Đây là loại hộ chiếu dành cho các quan chức ngoại giao của chính phủ. Loại này cũng có giá trị sử dụng trong vòng 5 năm. Có quyền đi tất cả các nước và đặc biệt là miễn visa theo quy định của nước đến. Loại này có màu đỏ.
Cấp cho công dân Việt Nam là thuyền viên để xuất nhập cảnh theo tàu biển hoặc phương tiện thuỷ nội địa hoạt động tuyến quốc tế theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền thuộc Bộ Giao thông vận tải.
Cơ quan cấp hộ chiếu thuyền viên là Cục Hàng hải.
Hiện tại Việt Nam đã mở cửa khá nhiều và có nhiều những hiệp định song phương đa phương cho phép các công dân đi lại mà không cần phải xin Visa, nhưng vẫn còn rất nhiều nước mà công cuộc xin Visa còn khá khó khăn nếu tự lo hồ sơ (đặc biệt là xin Visa đi châu Âu hoặc những nước phát triển như Bắc Mỹ, Hàn, Nhật). Lưu ý là Visa này là theo dạng Hộ chiếu phổ thông (HCPT), tức là dành cho công dân bình thường khi đi du lịch nước ngoài, để phân biệt với Hộ chiếu công vụ của các cơ quan ngoại giao hoặc HCPT với mục đích đi công tác.
Khu vực Đông Nam Á hiện tại có 11 quốc gia thì có 8 nước miễn Visa cho công dân Việt Nam 30 ngày (với hộ chiếu còn thời hạn trên 6 tháng). Cụ thể như sau:
Hiện tại hộ chiếu quyền lực nhất 2017 thuộc về Đức. Với việc được miễn thị thực tại 177 nước khiến hộ chiếu của Đức trở nên rất giá trị.
Tiếp theo đó là hộ chiếu của Thuỵ điển và Anh (176 nước). Sau đó giữ vị trí thứ 3 cùng với Phần Lan và Pháp (175 nước).
Việt Nam đứng thứ 90 cùng Comoros, Jordan, Lào khi được miễn visa tại 47 nước. Bảng xếp hạng gồm 219 quốc gia và vùng lãnh thổ, xếp từ 1 đến 104.
Hình hộ chiếu là hình kích thước 4cmx6cm, mắt nhìn thẳng, đầu để trần,phông nền màu trắng.
Trong trường hợp cần thiết người làm hộ chiếu phổ thông cần phải mang sổ hộ khẩu bản gốc hoặc có chứng thực để để đối chiếu.
Ngoài xác nhận tạm trú hoặc sổ tạm trú trong tờ khai xin cấp hộ chiếuyêu cầu phải có xác nhận của công an xã, phường, thị trấn nơi người đó đang tạm trú nên phần xác nhận ở cuối trang và đóng dấu giáp lai lên ảnh.
Khi nộp hồ sơ làm hộ chiếu người xin cấp hộ chiếu phải xuất trình CMND bản gốc để kiểm tra. CMND bản gốc được coi là hợp lệ khi còn thời hạn (cấp không quá 15 năm), không rách nát, số CMND rõ rang, không ép dẻo.
Nộp hồ sơ đề nghị cấp hộ chiếu tại Bộ phận tiếp nhận hồ sơ xin hộ chiếu Phòng quản lý xuất nhập cảnh công an tỉnh, thành phố.
Thời gian tiếp nhận hồ sơ: Từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần (ngày lễ nghỉ).
Thời gian hoàn thành việc xin cấp hộ chiếu không quá 14 ngày, kể từ ngày nhận đầy đủ hồ sơ theo quy định.
Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an thành phố công an tỉnh, thành phố nơi người xin cấp hộ chiếu có hộ khẩu thường trú hoặc tạm trú.
Thời gian trả hộ chiếu: Từ thứ 2 đến thứ 6 hàng tuần (ngày lễ nghỉ).
Lưu ý: Điều kiện để xuất cảnh ra nước ngoài là người xuất cảnh buộc phải có hộ chiếu. Ngoài hộ chiếu ra thì điều kiện bắt buộc là phải có visa, thị thực. Một số ít quốc gia miễn thị thực visa ngắn ngày cho công dân Việt Nam như các nước trong khối Asian, tuy nhiên đa số các quốc gia khác thì đều yêu cầu nhập cảnh vào nước họ công dân Việt Nam phải có visa. Tại Việt Nam để có được visa nước ngoài một là bạn tự làmthủ tục xin cấp visahoặc sử dụngdịch vụ làm visa , thị thực.