Dốc Thẩm Mã là một trong những cung đường huyền thoại mà bất kì phượt thủ nào đều muốn chinh phục mỗi khi đến với Hà Giang. Tuy có độ dốc khá cao cùng những khúc cua tay áo ngoằn nghèo vẽ ra liên tiếp nhưng đây vẫn là một trong những con đèo đẹp nổi tiếng trong các cung đường phượt Đông Tây Bắc.
Dốc Thẩm Mã nối con đường từ thị trấn Yên Minh lên tới tận Phố Cáo. Con đường này nối hai địa danh nổi tiếng nhất phải ghé thăm khi tới Hà Giang, bởi vậy, gần như ai đã lên lịch trình Tour Hà Giang đều phải lên kế hoạch kĩ càng để vượt qua con dốc Thẩm Mã huyền thoại.
Tên gọi Dốc Thẩm Mã bắt nguồn từ những câu chuyện được già làng xưa kể lại về tập tục sinh sống của đồng bào dân tộc. Khi ấy, công cụ di chuyển duy nhất gần như là sức ngựa. Để thẩm định và đánh giá ngựa tốt hay yếu, người ta cho ngựa thồ hàng từ chân dốc lên tới đỉnh. Chú ngựa nào vượt qua được người dân giữ lại làm công cụ sản xuất, những con ngựa yếu hơn thì hầu hết bị đem ra làm thịt. Dốc Thẩm Mã có thể hiểu nôm na là “dóc thẩm định sức ngựa”.
Dốc Thẩm Mã không chỉ thẩm định sức ngựa mà còn thử cả lòng người. Tương truyền rằng, những người yêu nhau nếu cùng nắm tay nhau đi qua con dốc này thì sẽ được tác duyên lành, và bên nhau mãi mãi. Có lẽ câu chuyện này cũng có phần thực tế bởi đi bộ qua dốc Thẩm Mã thời xưa không phải là điều dễ dàng, chỉ có cùng người mình yêu mới có động lực để bước tiếp. Đây cũng là một dạng thử thách cho các cặp tình nhân hiểu được sự khó khăn trong cuộc sống.
Khi chinh phục dốc Thẩm Mã, điều cần nhất chính là sự can đảm bởi dốc có độ khó cao, lên tới lưng dốc có thể nhìn thấy khung cảnh cực đẹp và cuốn hút bên dưới. Bởi vậy, con dốc này là nơi được rất nhiều bạn trẻ, những người ưa mạo hiểm, ưa khám phá, chinh phục check – in để lưu giữ những kỉ niệm của tuổi trẻ.
Vượt qua những khúc cua tay áo liên tiếp nhau, dừng chân trên đỉnh dốc Thẩm Mã nhìn về Phố Cáo. Xa xa thấp thoáng những bảng làng của người H’Mông bồng bềnh trong mây. Ở Phố Cáo có rất nhiều ngôi nhà cổ mang nét kiến trúc của đồng bào H’Mông có tuổi đời hàng trăm năm tuổi. Những ngôi nhà trình tường bằng đất với mái ngói âm dương, được bao quanh là cánh cổng đá thoắt ẩn thoắt hiện trong những làn sương mờ ảo. Phố cáo khoác lên mình vẻ đẹp bình yên mà dung dị như những cô gái miền sơn cước.
Đứng ở nơi đây nhìn bao quát xung quanh những núi đá cao vút tầm mắt, nhọn hoắt như xuyên thủng cả bầu trời. Giữa những cheo leo hiểm trở của xứ sở đá là những sắc hoa đẹp đến nao lòng.
Phố Cáo cũng là địa điểm lý tưởng để ngắm những đồi hoa Tam Giác Mạch rực rỡ, kiêu sa giữa. Hoa Tam Giác mạch mọc len lỏi dưới chân những núi đá tạo cho nơi đây một khung cảnh vừa hùng vỹ vừa thơ mộng. Đây cũng là địa điểm đẹp cho những bức ảnh để đời của du khách khi đến với Hà Giang.
Đến Hà Giang vào mùa xuân, đi qua con dốc Thẩm Mã bạn như được thẩy cảnh đẹp cõi tiên cảnh. Những cây hoa đào xù xì với gốc phủ đầy rêu phong khoe những bông hoa hồng tươi ê ấp trong sương mai. Bên cạnh đó những bông hoa mai trắng muốt mang vẻ đẹp tinh khôi đang khoe sắc giữa đất trời Hà Giang.
Vào xuân, khi tiết trời trở nên ấm áp hơn trên mảnh đất Đồng Văn cũng là lúc những cánh đồng hoa cải vàng rực rỡ như khoác lên cho Phố Cáo một chiếc ào vàng kiêu sa rực rỡ. Tôi đứng ngắm nhìn những đứa bé người H’Mông má đỏ hây hây đang nô đùa giữa cánh đồng hoa cải, thấy nơi đây sao đẹp và bình yên đến thế.
Có đi hết mảnh đất Hà Giang mới thấy được những vất vả của bà con nơi đây khi sống ở xứ sở chỉ toàn là đá, nước sinh hoạt cũng rất hạn hẹp. Diện tích trồng trọt ít nên chủ yếu là những nương ngô bên sườn núi, những ruộng bậc thang…Nhưng dường như những khó khăn đó không làm nản lòng những người dân nơi đây. Họ kiên cường vượt khó, vươn lê giữa vùng đá núi để xây dựng một cuộc sống về ngày mai tươi sáng hơn.
Nếu bạn đang có kế hoạch đến với Hà Giang. Hãy đến nơi đây để trải nghiệm những cung đường đèo uốn lượn quanh co với những cái tên như: Dốc Bắc Sum, Dốc Thẩm Mã, Đèo Mã Pí Lèng..Đến với Cao nguyên đá hùng vỹ để khám phá cuộc sống, nét văn hóa độc đáo của những người dân mộc mạc, đơn sơ. Hãy đồng hành cùng chúng tôi để tận hưởng kỳ nghỉ tuyệt vời trên mảnh đấy Hà Giang. Hãy đi để cảm nhận, hãy đến để sống khác.